Dấu hiệu buồng trứng đa nang thường không rõ ràng, do đó khiến người bệnh dễ bỏ qua. Bài viết dưới đây nêu ra một số biểu hiện có thể giúp chị em phụ nữ nhận biết bệnh đa nang buồng trứng.
Xem thêm: Buồng trứng đa nang: chữa sao cho hiệu quả?
Rối loạn kinh nguyệt – biểu hiện thường gặp ở đa nang buồng trứng
Ở nhiều phụ nữ, hiện tượng rối loạn kinh nguyệt, kinh nguyệt không đều hoặc không có kinh do không rụng trứng hoặc ít rụng trứng là đặc điểm chính của hội chứng buồng trứng đa nang.
Để chuẩn đoán buồng trứng đa nang thì rối loạn kinh nguyệt được xem là một trong những tiêu chí chính. Có khoảng 90% phụ nữ bị thiểu kinh có hình ảnh buồng trứng đa nang trên siêu âm.
Đối với phụ nữ sau khi qua tuổi dậy thì, thông thường chu kỳ kinh nguyệt sẽ đi vào ổn định. Tuy nhiên, khi chu kỳ kinh thường xuyên thay đổi bất thường, ngắn dưới 21 ngày hoặc dài trên 38 ngày, đặc biệt là khi chu kỳ kinh dài và ra máu ít, có khả năng đã mắc phải bệnh buồng trứng đa nang.
Do phụ nữ bị đa nang buồng trứng có lượng hormone nam cao bất thường, nên dẫn đến rối loạn nội tiết, nang trứng không phát triển được và không có sự rụng trứng. Khi không có hiện tượng rụng trứng, lớp niềm mạc tử cung cũng không phát triển để bong ra và tạo thành máu kinh như bình thường.
Đau bụng cũng có thể là một dấu hiệu PCOS
Rối loạn kinh nguyệt và đau bụng có thể gặp ở nhiều bệnh lý liên quan đến buồng trứng trong đó có đa nang buồng trứng. Và mặc dù cơn đau không được coi là triệu chứng của PCOS nhưng nó có thể gặp ở một số trường hợp.
Cơn đau thường ở phía dưới rốn và có thể kèm theo chuột rút. Mức độ đau từ trung bình đến nặng và được mô tả là đau nhói, đau âm ỉ hoặc đau như cắt có thể xảy ra ở một hoặc cả hai bên xương chậu, gần buồng trứng.
Mối liên quan giữa đa nang buồng trứng và cơn đau không hoàn toàn rõ ràng nhưng nó được cho là có liên quan đến một số vấn đề như: viêm mãn tính, stress oxy hóa, sự phát triển của tế bào mỡ và tình trạng kháng insulin. Chúng làm ảnh hưởng đến nhận thức và độ nhạy cảm với cơn đau của người bệnh.
Sự thay đổi về da và tóc theo hướng nam tính hóa
Tăng tiết androgen – hormone nam trong cơ thể nữ sẽ gây ra các vấn đề bất thường ở da và tóc.
Với lông và tóc trên cơ thể:
- Rậm lông ở một số vị trí như ria mép, ngực, bụng, tay, chân,…
- Tóc và lông rậm và đen, thô hơn. Lông mọc ở những nơi như mặt, cằm hoặc ngực.
- Tóc rậm mọc nhiều hoặc bị hói đầu như nam giới.
Thay đổi về da:
Sự thay đổi nội tiết tố trong cơ thể ở người bị đa nang buồng trứng sẽ dẫn đến một số thay đổi trên làn da.
- Da trở nên nhiều dầu hơn, dễ mọc mụn ở mặt hoặc ở lưng, ngực
- Da sậm màu và dày hơn ở một số vị trí như sau gáy, ở nách và dưới ngực
Mặc dù cả nam và nữ đều có một số lượng hormone nam và nữ (testosterone và estrogen) nhưng ở người bị PCOS đặc trưng là sự dư thừa androgen.
Tăng tiết androgen có thể xác định bằng các phương pháp trong phòng thí nghiệm (tăng nồng độ testosterone). Chứng tăng tiết androgen làm suy yếu thêm khả năng thụ thai của phụ nữ.
Thừa cân, béo phì vòng bụng
Phụ nữ bị bệnh đa nang buồng trứng thường sẽ bị dư thừa hormone insulin so với nhu cầu cơ thể. Do đó, vấn đề tiêu hóa và chuyển hóa thức ăn bị rối loạn, dẫn đến nguy cơ bị béo phì cao hơn (phổ biến là béo phì bụng) mặc dù có thể lượng thức ăn nạp vào cơ thể là không nhiều.
Không phải tất cả người bị đa nang buồng trứng đều là người thừa cân béo phì. Tuy nhiên theo thống kê, tỷ lệ béo phì là 30-50%. Nếu dựa vào chỉ số BMI hay tỉ số vòng eo/vòng mông để xác định tình trạng béo phì thì phụ nữ bị thừa cân, béo phì có chỉ số BMI >25.
Bên cạnh đó, theo một số nghiên cứu, béo phì cũng là một trong những yếu tố làm tăng nguy cơ sinh ra bệnh buồng trứng đa nang.
Vì vậy, có thể nói, cân nặng đóng vai trò rất quan trọng trong thúc đẩy các triệu chứng buồng trứng đa nang biểu hiện trên lâm sàng. Đó chính là lý do vì sao trong số các cách chữa đa nang buông trứng thì việc kiểm soát cân nặng luôn là bước đầu tiên.
Tâm trạng hay thay đổi thất thường
Rối loạn nội tiết ảnh hưởng rất nhiều đến tâm trạng. Tâm trạng hay thay đổi thất thường cũng là một dấu hiệu buồng trứng đa nang.
Nó bao gồm sự thay đổi trạng thái cảm xúc, có sự dao động nhanh chóng bao gồm từ sự khó chịu, nóng nảy cho đến buồn bã, lo lắng do mất cân bằng nội tiết tố.
Sự thay đổi tâm trạng thể hiện rõ nhất khi đến gần chu kỳ kinh nguyệt. Và mặc dù điều này thường thấy ở chị em khi đến gân kỳ kinh nhưng ở người bị PCOS, mức độ hoặc tần suất của sự thay đổi tâm trạng có thể dữ dội và thường xuyên hơn.
Điều này gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến công việc, sức khỏe tinh thần và các mối quan hệ nói chung. Trường hợp sự thay đổi về tâm trạng là nghiêm trọng và kéo dài nhất thiết cần được thăm khám bởi bác sĩ hoặc chuyên gia sức khỏe tâm thần.
Khó mang thai, vô sinh hiếm muộn
Dù người mắc PCOS vẫn có thể mang thai nhưng trên thực tế phần lớn họ đều khó có thai hơn bình thường. Điều này gắn với băn khoăn của nhiều người là bị buồng trứng đa nang có rụng trứng không?
Có tới 55% – 91% phụ nữ vô sinh do thiếu rụng trứng được chẩn đoán mắc PCOS. Khi bị buồng trứng đa nang thường có sự gia tăng bất thường về nồng độ testosterone và LH, làm gián đoạn quá trình phát triển của nang noãn.
Nang noãn không phát triển được dẫn tới xuất hiện những nang trứng nhỏ hay còn gọi là trứng lép do không thể phát triển trưởng thành và không có hiện tượng rụng trứng. Nếu sự không rụng trứng là thường xuyên thì có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng là vô sinh.
Hiện nay vẫn chưa xác định được nguyên nhân chính xác gây ra bệnh đa nang buồng trứng. Khi nhận thấy những dấu hiệu đa nang buồng trứng nêu trên, chị em phụ nữ nên chủ động thăm khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
